Versterken pensioenstelsel
Nu de Wet toekomst pensioenen sinds 1 juli 2023 van kracht is, zijn we als sector volop bezig met de implementatie. De stip aan de horizon voor de overstap ligt tussen 2025 en 2028. Dat is een spannende periode voor de hele sector. Bovendien loopt tijdens deze transitie de pensioenuitvoering, inclusief dienstverlening, van de huidige pensioenregeling gewoon door. Dat betekent dat we veel werk moeten verzetten om zowel de huidige uitvoering als de overstap zo soepel mogelijk te laten verlopen voor deelnemers.
Implementatie van de Wet toekomst pensioenen
Pensioenfondsen moeten voor 1 januari 2028 de nieuwe premieregelingen conform de Wet toekomst pensioenen implementeren. De transitie is een complexe operatie. De Pensioenfederatie faciliteert uitwisseling van kennis en ervaringen tussen pensioenfondsen en pensioenuitvoeringsorganisaties. Daarvoor organiseren we ook in 2025 weer diverse webinars, Teams-sessies en fysieke bijeenkomsten. De transitie dient zorgvuldig voorbereid te worden. Dat kan alleen als voldoende duidelijk is wat de wet en toezichthouders van pensioenfondsen vragen. De Pensioenfederatie houdt ook de komende periode actief de vinger aan de pols bij pensioenfondsen en pensioenuitvoeringsorganisaties. We inventariseren aandachtspunten voor de transitie en nemen initiatief voor gezamenlijke oplossingen. We nemen daarvoor ook deel aan het Platform Pensioentransitie van DNB en AFM om sector brede aandachtspunten en dilemma’s te kunnen bespreken.
De invoering van de Wet toekomst pensioenen en de Wet pensioenverdeling bij scheiding leiden tot grote veranderingen bij het nabestaandenpensioen. De Pensioenfederatie monitort de implementatie en of de veranderingen goed uitvoerbaar zijn voor pensioenfondsen en pensioenuitvoeringsorganisaties.
De sector is nog steeds in afwachting van de behandeling van de wetsvoorstellen keuzemogelijkheden bij nabestaandenpensioen (NP) en de Wet pensioenverdeling bij scheiding (Wps). Het wetsvoorstel Herziening bedrag ineens is naar verwachting vanaf 1 juli 2025 van kracht. Daarmee wordt het voor deelnemers mogelijk om op pensioendatum tot 10 procent van het opgebouwde pensioen in een keer op te nemen. We zullen onze aandacht bij deze voorstellen en wetgeving vooral richten op uitvoerbaarheid, flankerend overheidsbeleid (bij het bedrag ineens) en het onderling delen van kennis.
Reputatie en Publiekscampagnes
De wereld rondom pensioenfondsen is onrustig en in verandering. Deze ontwikkelingen dragen bij aan toenemende druk vanuit (social) media, achterban en politiek op onze sector. Dat raakt ook aan de transitie naar het vernieuwde stelsel en onze beleggingsactiviteiten. Het is daarom van belang dat we actief blijven samenwerken aan de reputatie van de pensioensector. Als belangenbehartiger heeft de Pensioenfederatie een stevige positie bij ambtelijke, politieke en media stakeholders. Om de belangen van de sector ook in de komende periode goed te behartigen zullen we ons en de sector nadrukkelijk positioneren. Zo zullen we actief en regelmatig communiceren over de thema’s pensioen en verantwoord beleggen. Daartoe wordt ook de samenwerking tussen de disciplines woordvoering en public affairs in 2025 verder geïntensiveerd.
Ook zetten we diverse campagnes in om aandacht te vragen voor pensioen en om correcte informatie te kunnen delen met verschillende doelgroepen en hen te activeren. In de campagne ‘Bouwen aan vertrouwen’ vragen we via sociale media aandacht voor pensioen bij volwassenen van 35 jaar en ouder en biedt de website www.pensioenfondsen.nl informatie over de werking van pensioenfondsen en het tweede pijlerpensioen in Nederland. Voor jongvolwassenen (25-35 jaar) is er vanaf 2025 de campagne en gelijknamige website ‘Geldvoorlater.nl’. Daarin spreken we met hen op een eigentijdse en herkenbare manier over pensioen en life events. Voor jongvolwassenen tot 25 jaar, bijvoorbeeld op het MBO, bieden we financiële educatie. Sinds 2024 geldt immers de verlaagde opbouwleeftijd van 18 jaar. Onder studenten aan hogescholen en universiteiten promoten we daarnaast ook het werken in de pensioensector. De sector kan de komende jaren nieuw en divers talent goed gebruiken.
Governance van pensioenfondsen
De overgang naar een nieuw pensioenstelsel brengt ook uitdagingen mee voor de governance van pensioenfondsen. Niet alleen krijgen deelnemers een nieuwe pensioenregeling, het gehele pensioenfonds belandt straks in een nieuwe omgeving. Daarbij is het de vraag of de huidige governance(modellen) en vormen van verantwoording en medezeggenschap ook in het nieuwe stelsel voldoende passend zijn. In 2025 werken we verder aan handvatten voor de governance van pensioenfondsen na de transitie naar het nieuwe stelsel. Daarvoor is samen met pensioenfondsen een werkgroep geformeerd en wordt de huidige governance geëvalueerd.
Samen met de Stichting van de Arbeid is door de Pensioenfederatie de Taskforce Diversiteit, Gelijkwaardigheid en Inclusie ingericht, die als taak heeft om de sector vooruit te helpen op het vlak van diversiteit en inclusie.
De aandacht voor de nieuwe Code Pensioenfondsen loopt uiteraard door. Samen met de sector monitoren we de naleving en ondersteunen waar nodig.
(Schijn)zelfstandigen, verkleinen witte vlek en arbeidsongeschiktheid
In 2025 gaan we verder met thema's als schijnzelfstandigheid, het verkleinen van de zogenoemde witte vlek en sociaal-medisch beoordelen bij arbeidsongeschiktheid. Deze thema’s raken aan bredere arbeidsmarktvraagstukken die ook impact hebben op het werk van pensioenfondsen. De arbeidsmarkt verandert sterk en het vorige kabinet heeft een arbeidsmarkthervorming aangekondigd. Het is belangrijk dat we daar als sector goed op aansluiten, dat we duidelijkheid bieden aan werkgevers en dat we conflicten over aansluitingen zoveel mogelijk voorkomen.
Vanaf 1 januari 2025 handhaaft de Belastingdienst weer op schijnzelfstandigheid. De aanpak van schijnzelfstandigheid betekent een incassorisico voor de pensioensector als aansluiting van deze werkenden ook betrekking heeft op het verleden, terwijl door werkgevers geen premies zijn betaald. Er ligt een wetsvoorstel bij het parlement dat de criteria voor het beoordelen van de arbeidsrelatie moet verduidelijken en een rechtsvermoeden regelt. De Pensioenfederatie pleit voor een werkbare oplossing voor de sector en monitort ondertussen de impact.
De Pensioenfederatie is betrokken bij de activiteiten van de Stichting van de Arbeid om de witte vlek te verkleinen. In het aangescherpte ‘Aanvalsplan witte vlekken’ hebben de sociale partners zich gecommitteerd aan het halveren van het aantal mensen dat geen pensioen opbouwt. Dat betekent dat in 2027 ongeveer 450.000 méér werknemers pensioen moeten opbouwen.
De conclusies van de onafhankelijke commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS) hebben mogelijk gevolgen voor het sociaal-medisch beoordelen. De Pensioenfederatie inventariseert de gevolgen en brengt de belangen van de sector onder de aandacht bij het ministerie en stakeholders.
Ook de gesprekken over een modernisering van de sectorindeling lopen door. De Pensioenfederatie ziet erop toe dat de sectorindeling wordt gehandhaafd en gemoderniseerd indien er geen beter alternatief voor handen is.